Smaki Gminy Żabno
Dania Obiadowe
1.Gałki Drożdzowe z Królikiem
- 1/2 kilograma słoniny pokroić w grubą kostkę
2 kilogramy ziemniaków pokroić w plastry
1 kilogram marchewki pokroić w plastry
ok. 1 kilogram cebuli pokroić w piórka
1-na średniej wielkości kapusta kroimy w ósemki i obgotowujemy (młodej kapusty nie obgotowujemy)
1-na tuszka królika – porcjujemy (zamiast królika możemy użyć całego kurczaka – porcjujemy lub udźca z kurczaka albo mięsa z karkówki -grube plastry) - Ciasto:
1 kilogram mąki pszennej tortowej
2 jajka
1 płaska łyżeczka soli
5 dekagramów margaryny (roztopionej i ostudzonej) - Rozczyn:
1 szklanka mleka
1/2 szklanki wody
10 dekagramów drożdży
10 dekagramów mąki - Mleko i wodę podgrzewamy aby były letnie dodajemy mąkę i drożdże, mieszamy. Rozczyn zostawiamy do podrośnięcia. Całość wlewamy do mąki z jajkami i solą. Wyrabiamy i dodajemy roztopioną margarynę. Gotowe ciasto formujemy w wałek i tniemy na grube plastry.
- Wykonanie:
Marchew i cebulę dzielimy na trzy równe części.
Pokrojoną słoninę podsmażamy w wysokim garnku (np. 8-10 litrów), w którym potem będziemy robić całe danie. - Ułożenie warstwami w garnku:
słonina
ziemniaki podlewamy ok 1/2 litra wody
1 część marchewki i cebuli
sól, pieprz, vegeta
kapusta
sól, pieprz, vegeta
2 część marchewki z cebulą
sól, pieprz, vegeta
królik
sól, pieprz, vegeta
3 część marchewki i cebuli
Plastry ciasta drożdżowego układamy poziomo na marchew, cebulę i królika tak, aby prawie zakrywały całość z przerwami (ciasto podczas parzenia zwiększy objętość i zakryje całą górną warstwę), tak powstanie gałka drożdżowa.
Garnek z wszystkimi składnikami przykrywamy pokrywką i przez 1/2 godziny gotujemy na dużym ogniu, po czym skręcamy ogień do minimum i dusimy przez ok. 2-3 godziny. - Gałki są daniem którym nasze babcie karmiły całe swoje rodziny, zmodyfikowanym (vegeta) które dają nam dzisiejsze czasy.
[Autorka: Zofia Śmietana]
Pierogi z Kapustą i Skwarkami
- Ciasto:
2 szklanki mąki
¾ szklanki gorącej wody
łyżka oleju
szczypta soli - Wyrabiamy ciasto na stolnicy około 10 minut aż będzie gładkie i miękkie. Rozwałkowujemy ciasto, potem małą szklanką wycinamy kółka. Na środek układamy farsz i zlepiamy pierogi.
- Na wrzącą wodę wrzucamy pierogi i gotujemy około 5 minut.
- Farsz i przygotowanie:
1 mała główka kapusty-szatkujemy ją i gotujemy w osolonej wodzie do miękkości. Odcedzamy na durszlaku. Potem wyciskamy i smażymy na tłuszczu 2 główki cebuli pokrojonej w kostkę. Doprawiamy pieprzem oraz solą i smażymy mieszając.
Po ugotowaniu pierogów układamy do półmiska i polewamy skwarkami.
[Autorka: Bogusława Grudzień]
Zupa Krem z Cukinii Renaty
Składniki: 1 cebula, 1 ząbek czosnku, 0,7 kg cukinii, 1kostka bulionu warzywnego,
1 łyżeczka soli, szczypta pieprzu, 10 g masła, 50 g serka topionego.
Sposób przygotowania:
Cebulę i czosnek posiekać, podsmażyć chwilkę w garnku dodać cukinię pokrojoną na kawałki zalać wodą aby była przykryta dodać resztę składników i gotować ok 10 minut. Zmiksować
i doprawić do smaku.
Podawać z uprażonym słonecznikiem i grzankami.
[Renata Szczebak]
Kapuśniak na Żeberkach
Składniki:
350 g żeberek wędzonych
200 g kiełbasy
350 g kiszonej kapusty
300 g białej kapusty
2 średnie marchewki
1 średnia pietruszka
3 ziemniaki
2 l wody
1 średnia cebula
2 ząbki czosnku
4 liście laurowe
6 ziaren ziela angielskiego
Sól, pieprz
Sposób przygotowania:
Do garnka włożyć: warzywa (białą kapustę, ziemniaki, pietruszkę, marchewkę) pokrojone w kostkę, żeberka, ziele angielskie, liście laurowe, czosnek i zalać wodą.
Gotować około 30 minut na małym ogniu, aż warzywa zmiękną. Następnie na patelni podsmażyć cebulę z przyprawami oraz kiszoną kapustą i dodać do gotujących się warzyw. Gotować jeszcze 30 minut na małym ogniu, dopóki kapusta odda smak do zupy i zmięknie. Kiełbasę pokroić w plasterki lub w kostkę i podsmażyć na patelni
i dodać do zupy.
Wszystko wymieszać, doprawić solą i pieprzem do smaku.
[Sylwia Kijowska]
Schab po Łęgowsku
Sposób przygotowania:
1,5 kg schabu bez kości natrzeć przyprawami pozostawić na noc, laskę kiełbasy (ok 20 dkg) obrać ze skóry i pokroić w 4 centymetrowe słupki (jak domowe frytki), następnie zamrozić.
Na drugi dzień ponacinać schab z góry i nadziać zamrożoną kiełbasą.
Obsmażyć na patelni i upiec w piekarniku.
Podawać na gorąco jako danie obiadowe lub w plasterki do chleba.
[Koło Gospodyń Wiejskich w Łęgu Tarnowskim]
Knedle z Makiem
Sposób przygotowania:
Mak zaparzyć i zmielić. Do maku dodać miód, orzechy, cukier puder, olejek migdałowy doprawiając wg. własnego smaku. Wszystko wymieszać z 2-3 łyżkami roztopionego masła.
Ugotować 1 kg ziemniaków, które po ostudzeniu należy stłuc.
Do masy ziemniaczanej dodać ok. 1 łyżkę mąki ziemniaczanej. Wszystko razem wymieszać. Ciasto kroić na kawałki, zrolować, a po zrolowaniu pokroić po skosie (jak „kopytka”) lub odrywać na mniejsze kluski. Gotować w osolonej wodzie około 5 minut. Po ugotowaniu i ostudzeniu wymieszać z przygotowanym makiem.
[Halina Tomczyk]
Żur na Króliku
Królika poporcjować, ugotować do miękkości z przyprawami: ziele angielskie, liść laurowy, cebula, czosnek.
Ugotowanego królika wystudzić, oddzielić mięso od kości krojąc na mniejsze kawałki.
Rosół na króliku przecedzić – zagotować z zakiszonym żurem.
Polać śmietaną, doprawić solą, pieprzem. Można też wkroić ugotowane jajko.
[Halina Tomczyk]
Pęczek z Grochem
Fasole namoczyć na noc i ugotować na drugi dzień.
1 szklankę pęczaku namoczyć na noc, ugotować na miękko w osolonej wodzie.
Ugotowany pęczak wypłukać i odsączyć, do tego dodać ugotowaną fasolę.
Wszystko razem wymieszać. Podawać omaszczone stopioną słoniną, boczkiem, można również użyć masłem.
[Halina Tomczyk]
9. Łazanki z Kapustą
Składniki:
40 dkg mąki
2-3 jaja
6-8 łyżek wody
Sposób przygotowania:
Mąkę przesiać na stolnicy.
Wbić jaja, dodać sól i wodę. Zgnieść twarde ciasto.
Podzielić na części i bardzo cienko wałkować.
Pozostawić do przeschnięcia.
Nastawić wodę w dużym garnku i osolić.
Ciasto posypać mąką, pokroić w paski szerokości 1cm.
5-6 pasków ułożyć razem, pokrajać w poprzek w kwadraciki.
Łazanki włożyć na wrzącą wodę, ugotować, odcedzić, przelać gorącą wodą i odsączyć. Następnie wymieszać z kapustą.
[Iwona Dziąćko]
Pierogi ze Szpinakiem z Mąki Kukurydzianej
Farsz:
1 kg ziemniaków (ugotować i wystudzić)
½ kg sera białego
1 dużą cebulę (pokroić w kostkę i zeszklić na złoty kolor)
Sól, pieprz
Wszystkie składniki zmielić w maszynce i doprawić do smaku.
Ciasto:
½ kg mąki kukurydzianej
15 dkg mąki ziemniaczanej
4 jajka
½ litra gorącej wody
½ łyżeczki soli
Wszystkie składniki wymieszać łyżką i odstawić do wystygnięcia. Dokładnie wyrobić na elastyczne ciasto. Położyć na stolnicy i przykryć miską na ok. 20 minut. Następnie rozwałkować ciasto i wyciąć z niego kółka, nałożyć farsz i dokładnie skleić. Gotować około 1 minuty od wypłynięcia.
[Teresa Łosińska]
Krokiety z Kapustą i Mięsem
Ciasto naleśnikowe składniki:
2 jajka
3 szklanki mąki
2 szklanki mleka
1 szklanki wody
Szczypta soli
Wykonanie:
Jajka szybko ubijamy mikserem, dodajemy mleko, mąkę, sól. Wszystkie składniki razem mieszamy.
Na rozgrzaną patelnię porcjami wylewamy ciasto naleśnikowe i smażymy z obu stron.
Farsz:
½ kg mięsa (np. łopatka),
1/2kg kiszonej kapusty,
1 duża cebula,
Łyżka smalcu,
Bułka tarta
Jajko,
Sól
Pieprz,
Olej.
Wykonanie:
Kapustę kiszoną zalewamy wodą i gotujemy do miękkości. Następnie studzimy, wyciskamy z nadmiaru wody i drobno kroimy. Na smalcu dusimy drobno pokrojoną cebulę. Dodajemy zmielone wcześniej mięso. Gdy mięso się zarumieni, dodajemy kapustę, mieszamy i doprawiamy całość do smaku.
Farsz kładziemy na naleśnikach i zawijamy. Panierujemy w jajku i bułce tartej. Smażymy na rozgrzanym oleju z obu stron. Podajemy z barszczem.
[Alina Urban]
Kluseczki Targane
Składniki:
0,60 dag mąki pszennej
6 jajek
3 łyżki oleju
Dodatkowo do gotowania:
Sól
Olej
Sposób przygotowania:
Wszystkie składniki wyrabiamy, ciasto powinno być dość twarde. Następnie wkładamy ciasto do woreczka foliowego na 15-20 minut aby „odpoczęło”.
Z gotowej kulki ciasta opuszkami palców „targamy” kluseczki przesypując je co jakiś czas mąką.
Gotujemy 20-25 minut w osolonej wodzie z dodatkiem oleju.
Odcedzamy, przelewamy zimną wodą.
Żeby kluseczki nam się nie posklejały dodajemy 1-2 łyżki oleju, mieszamy.
Kluseczki podajemy z różnego rodzaju sosami: pieczarkowym, z gulaszem lub z żeberkami w sosie.
[Justyna Madej]
Udka z Kurczaka Po Cygańsku
Składniki:
8 udek bez skóry i kości (lub 1,20 kilograma mięsa gulaszowego z kurczaka ) pokrojone w kostkę
1 duża cebula pokrojona w piórka
1 szklanka przecieru pomidorowego domowego lub z kartonika (nie koncentratu)
2 łyżki octu winnego lub jabłkowego
3/4 szklanki domowych powideł śliwkowych (1/2 szklanki powideł ze sklepu)
2-3 ząbki czosnku pokrojone w plasterki
2 strączki czarnego kardamonu (1/4 łyżeczki kardamonu mielonego)
2 łyżeczki papryki słodkiej w proszku
1/2 łyżeczki cynamonu
1/2 łyżeczki kminku mielonego
szczypta pieprzu cayenne
sól i świeżo mielony czarny pieprz
Wykonanie:
Cebulę smażymy na dość dużym ogniu do zrumieniania, następnie dodajemy pokrojone mięso i smażymy razem przez kilka minut.
Kolejno dodajemy czosnek i wszystkie przyprawy (kardamon, paprykę, cynamon, kminek, pieprz cayenne, sól i pieprz).
Mieszając cały czas gotujemy przez chwilę.
Kolejno dodajemy ocet, przecier pomidorowy i powidło. Podlewamy ok 1 szklanką wody i dusimy pod przykryciem przez 1/2 godziny.
Wodę można dolewać w miarę gęstnienia sosu.
Kurczaka podawać z ugotowanym ryżem.
[Bernadetta Mika]
Pierogi ze Słodkim Serem
Ciasto:
2 pełne szklanki mąki
¾ szklanki wody
1 jajko
szczypta soli
Wykonanie:
Mąkę przesiać na stolnicę, dodać sól i wlewając ciepłą wodę siekać ciasto. Wyrobić do uzyskania ujednolicenia ciasta i przykryć ściereczką na ½ godziny.
Nadzienie:
ser biały
1 żółtko
cukier
cukier waniliowy
łyżeczka budyniu waniliowego
Wykonanie:
Ser mielimy lub ugniatamy, dodajemy pozostałe składniki i mieszamy. Ciasto wałkujemy i wykrawamy krążki. Rozkładamy ser, a następnie sklejamy pierożki.
Gotujemy w osolonej wodzie. Odcedzamy i polewamy roztopionym masełkiem posypując jeszcze po wierzchu cukrem.
[Justyna Tomczyk- Gut]
Racuchy z "Szarą Renetą"
Składniki:
2 jajka
2 łyżki cukru
½ łyżeczki sody oczyszczonej lub proszku do pieczenia
1 szklanka mleka zsiadłego
2 szklanki mąki
szczypta soli
olej do smażenia
2 szt. jabłek „Szara Reneta”
Sposób przygotowania:
Z białek ubić pianę.
W osobnym naczyniu utrzeć żółtka z cukrem, solą, sodą oraz z zsiadłym mlekiem.
Do utartej masy powoli dodawać mąkę, nadal ucierając.
Jabłka obrać, przekroić na ćwiartki, a następnie na plasterki. Dodać do utartej masy i wymieszać. Na koniec dodać ubitą pianę z białek i delikatnie wymieszać łyżką, aby ciasto było puszyste.
Racuchy smażyć na małej ilości oleju.
[Sylwia Kijowska]
Wigilijna Kapusta z Grzybami
Składniki:
1 kg kapusty kiszonej
Marchew
Cebula
Liść laurowy
Ziele angielskie
Kminek
Przecier pomidorowy
2 garści suszonych grzybów (ok. 50 gram) namoczyć dzień wcześniej w 2 szklankach wody.
Kapustę odciskamy i wkładamy do garnka wraz z grzybami. Wlewamy 2 szklanki wody oraz wodę po namoczeniu grzybów.
Kapustę należy gotować około dwóch godzin, pod przykryciem. Następnie należy dodać 2-3 łyżki przecieru pomidorowego.
Pod koniec gotowania doprawić do smaku solą i pieprzem.
[Elżbieta Motyka]
Kasza ze Śliwkami
Sposób przygotowania:
Suszone śliwki w ilości ok. 1½ szklanki ugotować do miękkości w 2 szklankach wody. Zostawić razem z wywarem.
Kasza 1½ szklanki gotujemy w 2 szklankach wody do miękkości (pozostawić, aby woda wchłonęła do kaszy).
Ugotowaną kaszę wymieszać razem z ugotowanym wywarem, w którym są śliwki.
Podawać lekko chłodząc ze śmietanką lub mlekiem (ok. 2 łyżek).
[Halina Tomczyk]
Naleśniki po Meksykańsku
Naleśniki:
1 litr mleka, 4 jajka, mąki ok 2 szkl. (do odpowiedniej naleśnikowej konsystencji) szczypta soli i cukru, łyżka oleju.
Farsz:
½ kg mięsa mielonego (może być ugotowane z rosołu)
ok ½ puszki kukurydzy
1 cebula
1 papryka czerwona
sos słodko –kwaśny (można zrobić swój sos)
łyżka przecieru
3 ząbki czosnku
Bazylia
Oregano
Sól i pieprz.
Sos czosnkowy:
5 łyżek majonezu
2 łyżki jogurtu
2 zgniecione ząbki czosnku.
Wymieszać.
Składniki na naleśniki zmiksować i upiec ok 20 szt. naleśników.
Mięso przyprawić i obsmażyć na patelni z cebulką.
Paprykę pokroić na paski i dołożyć do mięsa razem z sosem słodko- kwaśnym.
Wrzucić zgnieciony czosnek, przecier i doprawić do smaku.
Na naleśnik nałożyć trochę farszu, zwinąć w rulon i polać sosem czosnkowym.
Aby zaostrzyć smak polać sosem tabasco.
[Agnieszka Smolik]
Pierogi Ruskie z Mąki Gryczanej
Składniki:
200 g mąki gryczanej
100 g mąki ziemniaczanej
3 łyżki oleju
Sól
250 ml wrzątku
Wykonanie:
Maki i sól wsypać do miski. Dodać olej i zalać wrzątkiem. Wymieszać łyżką i odstawić na 10 minut, żeby lekko przestygły, Następnie zagnieść elastyczne ciasto. Położyć na stolnicy, przykryć miską i zostawić na 20 minut. Następnie rozwałkować ciasto porcjami, podsypać mąką gryczaną. Wyciąć kółka, nałożyć farsz i dokładnie skleić. W dużym garnku zagotować wodę z dodatkiem soli i oleju. Gotować ok. 1 minuty od wypłynięcia. Podawać z zarumienioną cebulką.
Farsz:
½ kg sera białego
1 opakowanie szpinaku
1 cebula (pokroić w kostkę)
4 ząbki czosnku (przecisnąć przez praskę)
5 dag masła
Sól, pieprz
Wykonanie:
Cebulę i czosnek zeszklić na maśle. Dodać szpinak smażyć do miękkości. Jak wystygnie wymieszać z serem i doprawić do smaku.
[Edyta Szarek]
Kapusta z Kaszą i Grzybami Suszonymi
Składniki:
1/2 kg kapusty kiszonej
garść suszonych grzybów
1 łyżka kaszy perłowej
około 2 szklanki gorącej wody
Sposób przygotowania:
Kapustę obgotować krótko, odcedzić, zalać gorącą wodą. Na wierzchu posypać kaszą, grzybami, przykryć pokrywką, gotować około pół godziny.
Doprawić wedle uznania kminkiem, pieprzem i solą.
Przepis przygotowała Marta Gaik]
Pierogi z Kaszą Gryczaną i Mięsem
Składniki farszu:
1 kg mięsa różnego ugotowanego (może być z rosołu)
2 szklanki ugotowanej kaszy gryczanej
cebula i przyprawy
2 surowe jajka
2 łyżki bułki tartej.
Składniki na ciasto:
1 kg mąki
½ szklanki oleju
15 dkg masła
ok 2 szklanki gorącej wody
Sposób przygotowania:
Mięso zmielić, cebulę obsmażyć, dodać jajka. Ugotowaną kaszę przyprawić. Farsz doprawić solą, pieprzem oraz vegetą.
Ciasto zarobić, rozwałkować i wykrawać pierogi.
Z podanej ilości składników wychodzi ok 120 szt.
Ugotować i polać omastą.
[Zofia Pytka]
Groch z Kapustą
Składniki:
- 1 kg kiszonej kapusty (jeśli jest bez kminku to dodać go w trakcie gotowania)
½ główki skrojonej, ugotowanej, świeżej kapusty
liść laurowy
2 cebule
czosnek
ziele angielskie
kilka suszonych grzybów
2 łyżki kaszy mazurskiej
6 ziemniaków (ugotować osobno)
2 łyżki śmietany kwaśnej- wymieszać z tłuczonymi ziemniakami, dodać na końcu gotowania
2 puszki gotowanej białej fasoli
Przygotowanie:
2 cebule (pokrojone w pióra) udusić na maśle.
W garnku gotować obydwie kapusty, dodać kaszę oraz przyprawy.
Gdy kapusta będzie miękka dodać fasolę wraz z zalewą, usmażoną cebulę oraz rozrobione ziemniaki w śmietanie.
Wszystko razem zagotować. Doprawić solą i pieprzem.
Podawać z chlebem.
[Halina Tomczyk]
Gołąbki w Sosie Pomidorowym
Składniki:
1 kg mięsa mielonego
200 białego ryżu
1 l domowego przecieru pomidorowego
2 l rosołu
1 główka kapusty
1 łyżka masła
2 cebule
Sól, pieprz
Wykonanie:
Cebulę przesmażyć na maśle. Ryż ugotować al dente.
W dużej misce wymieszać mięso z wystudzonym ryżem, cebulą, solą i pieprzem.
Kapustę ugotować w lekko osolonej wodzie i podzielić na liście.
Na środku liścia ułożyć uformowaną masę mięsno – ryżową i zwijać w kształt krokieta.
Na dnie garnka położyć kilka liści kapusty, na których układane będą gołąbki.
Całość zalać gorącym rosołem i dusić pod przykryciem ok. 1,5 godziny.
Po ugotowaniu odlać część rosołu i wymieszać z przecierem pomidorowym.
Doprawić solą i pieprzem.
Gotowe gołąbki podawać z sosem.
[Anna Jaworska]
Żurek
Składniki:
1l przegotowanej zimnej wody
3 łyżki mąki żurkowej lub orkiszowej żytniej
3 ząbki czosnku
szczypta soli
ziele angielskie
liść laurowy
Czas kiszenia żuru – ok. 1 tydzień.
Zagotować ok. 2l wody, wrzucić do niej kiełbasę wiejską pokrojoną w plasterki lub boczek. Dać czosnek (ok. 3 ząbki), kilka ziaren ziela angielskiego i 2-3 liście laurowe oraz majeranek. Posolić i dodać vegety.
Z ukiszonego żurku odlać pół słoika, rozmieszać i wsypać ok. 2 łyżki mąki pszennej. Wymieszać dokładnie. Na gotującą się wodę z kiełbasą wlać zakiszony żur i zagotować. Doprawić do smaku. Na końcu podbić śmietaną 12%.
Nie żałować majeranku podczas gotowania wody z kiełbasą.
[Anna Zysek]
Pierogi Ruskie
Ciasto:
2 pełne szklanki mąki
¾ szklanki wody
1 jajko
szczypta soli
Wykonanie:
Mąkę przesiać na stolnicę, dodać sól, i wlewając ciepłą wodę siekać ciasto. Wyrobić do ujednolicenia i przykryć ściereczką na ½ godziny.
Nadzienie:
70-80dag ugotowanych ziemniaków
20-30dag twarogu
1 cebula średnia
2 łyżki oleju
sól i pieprz można dodać szczyptę majeranku i ziół prowansalskich
Ziemniaki z twarogiem przepuścić przez maszynkę do mięsa. Cebulę drobno posiekać i zeszklić na oleju. Dodać do masy serowo ziemniaczanej, doprawić solą i pieprzem, ewentualnie ziołami. Nadziewać pierogi, gotować w osolonej wodzie 5-7 minut. Przed podaniem polać masełkiem ze zrumienioną cebulką lub słoniną czy boczkiem.
[Justyna Tomczyk- Gut]
Racuchy
Rozczyn:
40g świeżych drożdży
125ml ciepłego mleka
2 łyżki mąki pszennej
1 łyżeczka cukru
Ciasto:
500 dkg mąki pszennej
szczypta soli
250 ml. Ciepłego mleka
1 jajko
1 łyżka cukru waniliowego
1 łyżka cukru
Wykonanie:
Do większego kubka wlać ciepłe mleko, wkruszyć drożdże, dodać 2 łyżki mąki i 1 łyżeczkę cukru. Dokładnie wymieszać i odstawić na 10 minut, aż rozczyn urośnie.
Mąkę przesiać do dużej miski, dodać sól i wymieszać. Dodać rozczyn z drożdży i resztę składników, stopniowo zgarniając mąkę do środka, zacząć mieszać składniki łyżką. Pozostawić do wyrośnięcia pod ściereczką.
Smażyć na maśle klarowanym lub oleju.
[Marzena Musiał]
Wigilijna Kasza ze Śliwki "Śiuśkano"
Składniki:
½ kg suszonych śliwek (najlepiej węgierek)
5 łyżek kaszy jęczmiennej, grubej
1 słoiczek powidła
Cukier
Sposób przygotowania:
Śliwki zalać 3 l. wody, gotować ok. 30 minut. Następnie dodać kaszę i gotować ją aż będzie miękka. Na końcu dodajemy powidło i cukier do smaku. Kasza powinna mieć konsystencję zupy.
[Elżbieta Mosio]
Ciasta i Placki
Piernik Staropolski - Babci Ludmiły
Składniki:
0,5 l miodu
2 niepełne szklanki cukru
kostka margaryny (250g)
1 kg + 1 szklanka mąki tortowej
3 jajka
3 łyżeczki sody
szczypta soli
1/2 szklanki mleka
2 lub 3 opakowania przypraw do piernika
Bakalie
2 łyżki kakao
Przygotowanie:
Miód + cukier + margaryna – ogrzewamy w garnku do rozpuszczenia.
Zostawiamy do ostudzenia. Potem dodajemy mąkę wymieszaną z przyprawami, szczyptę soli, jajka, sodę wymieszaną w mleku. Wyrabiamy ciasto. Na końcu dodajemy bakalie.
Takie ciasto powinno stać 3 tygodnie (do 4) w chłodnym miejscu – w piwnicy, komórce itp.
(w szklanym, emaliowanym, lub kamionkowym naczyniu, przykryte folią i ściereczką).
Po tym czasie można je upiec (40 – 45 minut w temperaturze 160- 180 C).
Upieczone ciasto powinno także poleżeć od 7 do 10 dni, aby zmiękło (zawinąć je w ściereczkę).
Piernik można przełożyć powidłami, masą orzechową, a na wierzchu polać lukrem lukier lub polewa czekoladowa.
[Ludmiła Mączko]
Warkocz Orzechowy
Składniki:
Ciasto:
300 gram mąki pszennej tortowej
2 żółtka
1 kopiata łyżka cukru + 1 łyżka cukru do rozczynu
15 gram świeżych drożdży
0,5 szklanki ciepłego mleka
1 cukier waniliowy
30 gram stopionego schłodzonego masła
Masa orzechowa:
200 gram zmielonych orzechów włoskich lub laskowych
100 gram cukru
1 łyżka rumu
2 ubite na sztywno białka
1-2 łyżki mleka 3.2% lub śmietanki słodkiej
Dodatkowo: 1 jajko rozkłócone do posmarowania ciasta pędzelkiem.
Sposób wykonania:
W ciepłym mleku rozprowadzić drożdże z 1 łyżeczką mąki i 1 łyżeczką cukru, wymieszać, odstawić w ciepłe miejsce “do ruszenia”(wyrośnięcia).
Mąkę przesiać z pozostałym cukrem dodać żółtka, tłuszcz i wyrośnięty rozczyn.
Zagnieść elastyczne ciasto.
Odstawić w omączonej misce na ok. 60 minut do podwojenia objętości.
Składniki masy orzechowej wymieszać ze sobą.
Ciasto krótko zagnieść. Rozwałkować na prostokąt. Wysmarować je masą orzechową. Następnie delikatnie zwinąć ściśle ciasto wzdłuż dłuższego boku.
Pociąć na 3 części, ale nie do końca! Należy zostawić ok. 3 cm w całości.
Następnie zapleść z nich warkocz. Koniec warkocza dokładnie ze sobą zlepić. Posmarować rozkłóconym jajkiem.
Ciasto od razu wkładamy do piekarnika nagrzanego do 200 stopni. Piec ok 8 minut i zmniejszyć temperaturę do 180 stopni, pozostawić na kolejnych 30 minut, dopóki warkocz nie stanie się brązowo-złoty.
[Teresa Krupa, Ewelina Florek, Wiesława Wójcik, Danuta Kozyra]
Ciasteczka Drożdżowe
Składniki:
2 ½ margaryny
szczypta soli
1kg mąki
10 dkg drożdży
mała śmietana
4 żółtka
białka do namaczania
Wykonanie:
Wyrobić wszystkie składniki, rozwałkować cienko, wykrawać wg. uznania.
Maczać w białku i cukrze. Piec do zarumienienia.
[Marzena Musiał]
Makowiec
Ciasto:
10 dkg margaryny
18 dkg mąki
13 dkg cukru pudru
3 jaja
½ łyżeczki proszku do pieczenia
Margarynę utrzeć z cukrem, dodawać po jednym żółtku i mąki wymieszanej z proszkiem do pieczenia. Na koniec dodać ubite białka, wymieszać delikatnie. Przygotowane ciasto wylać na przygotowaną blachę uprzednio wyłożoną papierem do pieczenia.
Mak:
30 dkg margaryny
40 dkg cukru pudru
50 dkg maku (sparzyć i mielić dwa razy)
10 jajek
bakalie, olejek migdałowy
2 łyżki mąki krupczatki
4 łyżeczki miodu płynnego
Żółtka utrzeć z cukrem i margaryną Dodać mak i ucierać. Potem dołożyć miód, mąkę i bakalie (orzechy, rodzynki). Na koniec wlać ubite białka na sztywno i lekko wymieszać. Tak przygotowany mak wyłożyć na ciasto. Piec 50-55 minut w temperaturze 180 stopni (góra- dół).
Lukier:
25 dkg cukru pudru
3 łyżki gorącej wody
sok z jednej cytryny
Wszystkie składniki wymieszać i polać wystudzony placek.
[Małgorzata Wojtaczka]
Pierniczki Świąteczne
Składniki:
50 dag mąki
30 dag miodu
20 masła
2 łyżeczki sody
2 jajka
2 łyżki cukru pudru
łyżeczka przyprawy do piernika
Przygotowanie:
Wałkować i wykrawać foremkami. Piec, a po upieczeniu polukrować lub ozdobić według uznania.
[Leokadia Madura]
Amoniaczki
Składniki:
4 szklanki mąki
szklanka kwaśnej śmietany ( amoniak rozrobić w śmietanie)
4 żółtka
2 łyżeczki amoniaku
1 margaryna
Przygotowanie:
Z podgrzanych składników zarobić ciasto. W razie potrzeby dołożyć śmietany. Rozwałkować ciasto (nie za cienko !).
Wykrawać ciastka foremkami.
Piec w temp. 180 stopni. ok 15 min.
Wykrojone ciastka umoczyć w białku, a potem w cukrze krysztale z wierzchu.
Dopiero wtedy można je piec.
[Anna Zysek]
Ciasteczka Owsiane z Bananem i Brzowskwinią
Składniki:
2 szklanki płatków owsianych, górskich
2 banany
1 brzoskwinia
1,5 łyżeczki cynamonu
1 łyżka miodu
Wykonanie:
Banany i brzoskwinię rozgnieść widelcem. Dodać pozostałe składniki, wymieszać i odstawić na ok. 10 min. do napęcznienia.
Na blaszkę wyłożoną pergaminem łyżką wykładać masę i formować ciasteczka.
Piec ok. 15 min. w temp. 180 C.
[Barbara Miś]
Babeczki
Ciasto:
200g mąki
3 żółtka
65g cukru pudru
130g masła
Na stolnicę wysypać mąkę, dodać szczyptę soli, cukier puder, żółtka i masło. Wszystkie składniki połączyć, zagnieść ciasto i schłodzić 2 godziny w lodówce. Ciasto podzielić na równe części i delikatnie wylepić środek foremki. Piec ok. 15 min w temp 170 C.
Po upieczeniu i wystygnięciu babeczki delikatnie wyjąć z foremek.
Masa budyniowa:
Budyń śmietankowy
Cukier waniliowy
2 łyżki cukry
2 żółtka
1 łyżka mąki kartoflanej
1/2l mleka
½ kostki masła
Marmolada różana
Owoce do dekoracji
Mleko
1i ½ szklanki zagotować z cukrem i cukrem waniliowym. Pozostałe mleko połączyć z budyniem, mąką i żółtkami. Ugotować budyń.
Wystygnięty budyń połączyć z utartym do białości masłem.
Na spód babeczki położyć ½ łyżeczki marmolady, następnie nałożyć masę budyniową. Całość udekorować ulubionymi owocami.
[Anna Jaworska]
Placek z Cukinii Józefy
Składniki:
40 dkg cukinii
3 jajka
15 dkg cukru
Niecała szklanki oleju
1 łyżeczka cynamonu
4 dkg orzechów
1 cukier waniliowy
1.5 łyżeczki proszku do pieczenia
15 dkg mąki pszennej (typ 450)
15 dkg mąki ciemnej (typ 650)
Cukinie umyć, zetrzeć na tarce grube oczka. Jajka ubić z cukrem, dodać resztę składników i wymieszać.
Piec 45 min w temperaturze 170 C.
Gotowy placek posypać cukrem pudrem lub polać polewą.
[Józefa Skrabacz]
Pierniczki
Składniki:
1/2 kilograma mąki
3/4 szklanki cukru
2 jajka
6 łyżek śmietany kwaśnej 18 %
2 łyżki kakao
3 łyżki oleju
3 łyżki miodu
1/2 łyżeczki proszku do pieczenia
1/2 łyżeczki sody oczyszczonej
1 opakowanie przyprawy do piernika
szczypta soli
Wykonanie:
Jajka z cukrem roztrzepujemy tzw. rózgą , po czym dodajemy wszystkie składniki mokre (śmietana, olej, miód).
Po wymieszaniu dodajemy składniki suche (kakao, soda, przyprawa do piernika, sól).
Mieszamy i wyrabiamy z mąką i proszkiem do pieczenia.
Gotowe ciasto wkładamy zawinięte w folię do lodówki na 1/2 godziny.
Po tym czasie ciasto wałkujemy na grubość ok. 1 cm., wykrawamy pierniczki foremkami, układamy na blachę i pieczemy 10-15 minut w temperaturze 180 C.
Wystudzone pierniczki lukrujemy.
[Zofia Śmietana]
Koziołki
Składniki:
mąka pszenna, wiejska
jajko
ser biały
kwaśne mleko lub maślanka
soda oczyszczona tzw. „broza” lub „brojza”
sól
tłuszcz ( smalec)
cukier- puder
Aby przygotować koziołki należy wziąć 1 kg mąki pszennej, „garstkę syra” ( 20-25 dag sera białego), szczyptę soli, około ½ litra kwaśnego mleka lub maślanki, 1 jajko i 2 łyżeczki „brojzy” (sody). Mąkę z serem wymieszać, zarobić z jajkiem. Zrobić gniazdo, wlać maślankę, posypać sodą. Poczekać chwilę, aż się wzburzy i zarobić ciasto. Ciasto grubo rozwałkować i kroić na koziołki ( romby – 5cm : 3 cm ) . Piec na głębokim tłuszczu (od 1kg – 1 ½ kg smalcu), smażyć obustronnie ok. 4-6 minut. Odsączyć z tłuszczu i posypać cukrem-pudrem.
[Stowarzyszenie Rozwoju Siedliszowic „U Tatara”]
Sernik Gotowany w Cieście Miodowym Agnieszki
Składniki:
Ciasto: 4 ½ szklanki mąki zwykłej
15 dkg margaryny lub masła roztopionego
3 całe jajka
3 łyżki roztopionego miodu sztucznego
1 łyżka sody oczyszczonej
1 ¼ szklanki cukru pudru
Zarobić i upiec 3 placki na ciemny kolor.
Ser:
1 kg sera
1 szklanka cukru lub do smaku
4 żółtka
15 dkg masła lub margaryny
cukier waniliowy
½ szklanki mleka
2 lub 3 łyżki mąki kartoflanej
Ser zmielić, wymieszać z masłem, cukrem i żółtkami, pozostawić na wolnym ogniu do zagotowania, ciągle mieszając. Następnie dodać rozmieszaną mąkę kartoflaną z mlekiem
i zagotować. Gorącym serem przekładać placki, na wierzch polać polewą lub posmarować masą krówkową i posypać prażonymi orzechami lub słonecznikiem.
[Agnieszki Smolik]
Kruchy Placek ze Śliwkami
Cukier:
½ kg mąki
1 szt. margaryny
3 żółtka
1 cukier waniliowy
1 łyżeczka proszku do pieczenia
3-4 łyżki śmietany 18%
15 dag cukru pudru
1 1/3 kg śliwek
Z podanych składników wyrobić ciasto i podzielić na dwie części. Jedną część wałkujemy i wkładamy do formy wyłożonej papierem do pieczenia. Ciasto smarujemy 1 białkiem i wykładamy wypestkowane śliwki (miąższem do góry).
Drugą część ciasta wałkujemy, wycinamy paski i układamy na cieście robiąc kratkę.
Piec ok. 45-50 minut w temperaturze 180 C.
[Elżbieta Mosio]
Ciastka Kruche Gwiazdki
Uwaga: ciasto po zagnieceniu musi leżakować w lodówce 24 godziny!
Składniki:
1/2 kg mąki pszennej
1/2 szklanki kwaśnej śmietany
30 dkg margaryny lub masła
3 żółtka 3 białka
2 łyżki octu
Cukier kryształ do wykończenia ciastek
Mąkę, śmietanę, tłuszcz i ocet zagnieść na stolnicy, uformować kulę i zabezpieczyć przed wysychaniem, odłoży na całą dobę do lodówki.
Ciasto wałkować cienko, każde zanurzyć z jednej strony w białku i cukrze, układać na blaszce i piec 15 minut w temperaturze 180 stopni C.
[Marta Gaik]
Placek Drożdżowy z Serem i Kruszonką
Składniki:
0,5kg mąki
10 dkg masła roztopionego letnie
szczypta soli
1 żółtko
5 dkg drożdży
0,5 szklanki cukru kryształu
około 1 szklanka mleka
Ser rozgnieść widelcem dać 2 żółtka, łyżkę cukru i cukier waniliowy.
Połączyć wszystko razem.
Kruszonka:
0,5 kostki masła lub margaryny
¾ szklanki cukru kryształu
¾ szklanki mąki
Wszystko połączyć razem. Kruszonka powinna być sypka.
Wykonanie:
Przygotować rozczyn. Drożdże dać do miski i cukru i to rozgnieść. Wlać mniej niż 0,5 szklanki mleka ciepłego około 2 łyżek mąki. To wszystko razem wymieszać i odstawić w ciepłe miejsce do wyrośnięcia.
Do miski wsypać mąkę, żółtko, cukier. Dodać wyrośnięty rozczyn i ciepłe mleko. Połączyć wszystkie składniki.
Jak już ciasto zostanie wyrobione, dodać szczyptę soli i jeszcze wyrabiać.
Ciasto już gotowe powinno odchodzić od ręki. Na blaszkę wykładamy papier do pieczenia i wkładamy ciasto.
Na ciasto rozsmarować ser i posypać kruszonką. Nagrzać piekarnik do 180 stopni i piec około 1 godziny.
[Bogusława Grudzień]
Piernik Świąteczny A’la Kasztelański
Składniki:
70 dag mąki pszennej
10 dag mąki ziemniaczanej
1½ szklanki miodu
1¼ szklanki cukru pudru
15 dag smalcu
15 dag margaryny
1½ szklanki śmietany kwaśnej
5 dużych jaj
2 łyżeczki sody
2 przyprawy do piernika
bakalie
Żółtka ucieramy z miodem i cukrem. Wlać roztopiony tłuszcz, dodać przyprawę ciągle ucierając, dodać śmietanę, wsypać mąki i sodę. Ucierać.
Ciasto połączyć z ubitą pianą, wymieszać, delikatnie do 3 keksówek.
Piec 60 minut w temperaturze 180 C. Jeszcze ciepłe polukrować lub oblać polewą.
Piernik powinien leżakować we folii od 5-7 dni, aby dojrzał.
[Leokadia Madura]
Kokosowe Kuleczki Krzycha
Składniki na około 25 kulek:
200 g wiórków kokosowych
100 ml kremówki
70 g cukru pudru
70 g masła
2 cukry waniliowe
2 polewy czekoladowe gotowe /do podgrzania/ Gorzkie! – najlepsza Delecta deserowa
W naczyniu wymieszać wiórki z cukrem pudrem i waniliowym. W małym garnuszku podgrzać kremówkę i masło, aż masło się rozpuści. Rozpuszczoną miksturę wlać na wiórki, wymieszać. Odstawić do lodówki na kilka godzin, a najlepiej na całą noc.
Z mikstury uformować kulki wielkości orzecha włoskiego ściskając w dłoni i tocząc.
Układać je na papierze do pieczenia, lub folii aluminiowej, schłodzić przez minimum godzinę.
Polewę podgrzać według przepisu na opakowaniu. Wlać do miski i maczać kulki w polewie w kąpieli wodnej. Kłaść na folię aluminiową i włożyć do lodówki. Trzymać w lodówce.
[Krzysztof Ryndak]
Oponki
Składniki:
500 g sera twarogowego
- 500 gram mąki (może być więcej)
3 jajka
1 łyżka octu
1 łyżka sody (płaska)
3 łyżki kwaśnej śmietany
szczypta soli
olej do smażenia
kieliszek spirytusu lub wódki (niekoniecznie)
Należy pamiętać, że twarogu dajemy przeważnie tyle samo co mąki. Jeśli chcemy mniejszą porcję to dajemy np. 250 g twarogu i 250 g mąki.
Sposób wykonania:
Z podanych składników zarobić ciasto, powinno być „wolne”. Rozwałkować na ok. 1- 1,5 cm i szklanką wycinać koła, natomiast w środku mniejsze kółko wyciąć kieliszkiem, a najlepiej metalową zakrętką z wódki. Skrawki z ciasta ponownie zarobić i wykorzystać na oponki.
Przed smażeniem dobrze jest dodać kieliszek spirytusu lub wódki do zimnego jeszcze oleju. Oponki smażymy na głębokim oleju z obu stron na złoty kolor, a następnie wyciągamy na ręcznik papierowy, aby obciekły.
Po usmażeniu posypujemy cukrem pudrem lub dekorujemy lukrem.
[Koło Gospodyń Wiejskich w Chorążcu]
Półksiężyce Ciemne Tureckie
Składniki:
4 jajka
15 dkg cukru pudru
15 dkg margaryny/masła/
pół paczki kakao / 3 łyżki/
łyżeczka proszku do pieczenia
Lukier:
25 dkg cukru pudru, łyżka spirytusu, jedna łyżka zimnej wody lub soku z cytryny. Wszystkie składniki zmiksować do gęstej konsystencji (lukier nie powinien być lejący).
4 żółtka utrzeć z cukrem i margaryną/masłem, dodać kakao, mąkę, proszek oraz ubitą pianę z 4 białek.
Po upieczeniu polukrować i ciepłe ciasto wykrawać szklanką półksiężyce.
[Teresa Krupa, Ewelina Florek, Wiesława Wójcik, Danuta Kozyra]
Kołoc Drożdowy ze Syrem Babci Węglowej
5 deko drożdży
3 jajka
Mniejsze 1/2 szkl. cukru
1/2 szkl. mleka
1 cukier waniliowy
Spora szczypta soli
10 deko roztopionego masła lub margaryny wrzucić do naczynia wymieszać dobrze i odstawić na kilka godzin.
Dosypać mąki tortowej ile przyjmie, aż będzie pulchne i niezbyt gęste.
Ser:
50 deko sera nie mielonego
10 deko rodzynek
6 jajek
Szklanka cukru
Cukier waniliowy
Łyżka mąki ziemniaczanej lub 2 małe budynie śmietankowe
Wszystko razem dokładnie wymieszać.
Ciasto rozprowadzić po natłuszczonej blaszce, na to rozprowadzić ser, posmarować rozmąconym jajkiem. Piec w temp. 180-200 stopni ok. pół godziny.
[Krzysztof Ryndak]
Sałatki i Dodatki
Tradycyjna Szybka Sałatka Buraczkowa z Jajkiem
Składniki:
duży słoik buraczków czerwonych konserwowych całych
słoik ogórków konserwowych
10 ugotowanych jajek
puszka groszku konserwowego
średni słoik majonezu
3-4 łyżki musztardy
sól i pieprz do smaku
Przygotowanie:
Buraczki, ogórki i jajka zetrzeć na tarce grube oczka. Dodać resztę składników i wymieszać. Doprawić do smaku. Można dodać 1 cebulę posiekaną.
[Helena Szczebak]
Kajpuch
15 dag. twarogu rozgnieść widelcem.
Dodać ok. 3 łyżki śmietany lub jogurtu naturalnego. Wymieszać dokładnie.
Pokroić na drobno pół cebuli, wsypać do środka.
Posolić, popieprzyć do smaku. Wymieszać.
Później dodać świeżą zieloną cebulkę lub szczypiorek.
Jeść z chlebem lub sam.
[Anna Zysek]
Sałatka z Marchewki i Cebuli
Składniki:
1 kg cebuli
0,70 dag marchewki
8-10 jajek
1 szklanka wody
1/2 szklanki octu
1 łyżka cukru
1/2 łyżki soli
ziele angielski
liść laurowy
Zalewa:
Wodę, ocet, sól, cukier, ziele angielski, liść laurowy zagotowujemy. Na gotującą zalewę wrzucamy cebulę. Gotujemy razem ok. 5 minut.
Studzimy, odlewamy zalewę i wyciskamy cebulę.
Przygotowanie:
Jajka gotujemy, studzimy i obieramy ze skorupek. Marchewkę gotujemy w osolonej wodzie, studzimy i obieramy. Tak przygotowane ścieramy na grubych oczkach tarki.
Dodajemy wcześniej przygotowaną cebulę. Składniki mieszamy razem dodajemy majonez i doprawiamy solą i pieprzem do smaku.
[Zofia Śmietana]
Tatar Wegetariański z Kaszy Mazurskiej
Składniki:
Składniki na 4-6 porcji
1 szklanka kaszy mazurskiej drobnej
1 1/2 szklanki wody
7 łyżek sosu sojowego gęstego
4 łyżki przecieru pomidorowego gęstego
3 łyżki delikatnej musztardy stołowej
5 łyżek dobrego oleju rzepakowego
1 duża cebula biała
sól i pieprz
Do podania: ogórek kiszony i cebula drobno pokrojona w kostkę
2 łyżki majonezu z dodatkiem szczypty kurkumy
Kaszę raz przepłukać, zalać zimną wodą, dodać sos sojowy, doprowadzić do wrzenia i od tego momentu gotować 5-6 minut, w międzyczasie raz zamieszać, aby nie przypalić kaszy.
Przykryć szczelnie pokrywką i pozostawić na 20 minut. Jeszcze ciepłą kaszę zblendować tak, aby częściowo pozostały ziarenka w całości.
Do kaszy dodać przecier pomidorowy, musztardę i drobno pokrojoną cebulę.
Doprawić solą i pieprzem. Kasza powinna mieć wyrazisty smak.
Z kaszy formować dłońmi kulki, lekko je rozpłaszczyć, zrobić wgłębienie, ułożyć na półmisku.
Każde wgłębienie wypełnić kleksem majonezu imitując żółtko jajka. Majonez świetnie podkreśli smak potrawy. Przybrać dodatkami według uznania .
[Bożena Bryk]
Pieczywo
Placki Brojzioki
1,5 kg mąki
3 łyżeczki soli
2,5 łyżeczki sody
1l maślanki
Wykonanie:
Mąkę, sól, sodę wymieszać i zarobić lekkie ciasto z maślanką.
Zostawić na pół godziny. Kroić po kawałku i wałkować na 7 mm i piec placki.
[Józef Mikos]
Parzoki
Składniki:
0,5 szklanki mąki
1 jajko (rozbić widelcem)
łyżka cukru kryształu
szczypta soli
3 dkg drożdży
¼ szklanki mleka
Przygotować zaczyn z ciepłego mleka, drożdży i cukru.
Wykonanie:
Do miski daję mąkę, jajko roztrzepane i rozczyn. Jak składniki się wymieszają to dodać sól. Mieszamy łyżką, potem wyrabiamy ręką. Ciasto powinno być pulchne i gładkie, odchodzące od ręki. Ciasto wyrobione po około 15 minutach wkładamy do miski, przykrywamy ścierką i odstawiamy w ciepłe miejsce do wyrośnięcia, na około 45 minut.
Po tym czasie wykładamy je na stolnicę.
Następnie urywamy ciasto po kawałku i rozgniatamy ręką.
W środek dajemy marmoladę lub owoce i zawijamy do środka. Układamy na papierze do wyrośnięcia.
Do garnka wlewamy 3 l wody, obwiązujemy garnek pieluchą tetrową lub ścierką.
Gdy woda zacznie wrzeć, układamy parzoki.
Przykrywamy miską na około 10 minut.
Ściągamy i nakładamy drugą partię.
Z podanej porcji składników wychodzi 15 parzoków.
[Bogusława Grudzień]
Chleb Siedliszowski
Proporcje składników na 1 dzieżę – ok. 10 dużych bochenków „chleba siedliszowskiego” o przeciętnej wadze ok. 1-1,3 kg.:
5 ½ kg mąki żytniej
5-6 kg mąki pszennej
7 l ciepłej wody
150 g „kwosku”
70 g drożdży
250 g soli kuchennej
Przepis na pierwszy rozczyn na powyższa ilość chlebów (gdy nie ma „kwosku”):
- 5 kg mąki żytniej
- 1-1,5 l kwaśnego mleka
- 5- 6 l ciepłej wody
70 g drożdży
Ze składników należy zrobić rozczyn. Następnie odstawić w ciepłe miejsce na kilka godzin. Po kilku godzinach dosypać mąkę pszenną i sól i wyrabiać ręcznie aż ciasto będzie elastyczne i będzie „odchodzić od ręki” Odstawić znowu w ciepłe miejsce na godzinę. Podzielić na kęsy, włożyć do wiklinowych słomianek i pozostawić do wyrośnięcia przez pół godziny. Następnie położyć na łopacie, wrzucić i upiec w napalonym piecu chlebowym i piec około 1 godzinę. Po wyjęciu przemyć wodą.
[Stowarzyszenie Rozwoju Siedliszowic „U Tatara”]
Proziaki
80 dkg mąki pszennej
1 łyżeczka sody oczyszczonej
800 g kefiru
Składniki połączyć, pozostawić ciasto, aby mąka uwolniła gluten. rozgrzać żeliwną patelnię.
Formować łyżką lub dłonią placuszki, obtaczać je lekko w mące , kłaść na rozgrzaną patelnię i kilkakrotnie obracając upiec na rumiano.
Proziaki podawać z masłem czosnkowym .
[Maria Pudełko]
Chleb Domowy
Składniki:
4 szklanki mąki pszennej
1 szklanka mąki żytniej typ 720
1 szklanka mąki pszennej pełnoziarnistej typ 1850
1 szklanka ciepłego mleka
1 szklanka ciepłej wody
1 szklanka świeżego zakwasu
1 łyżeczka soli
1 łyżeczka cukru
8 dag drożdży
Przygotowanie:
Wszystkie rodzaje mąki i sól wymieszać w dużej misie.
Mleko i wodę podgrzać lekko, rozprowadzić w płynach drożdże z cukrem.
Dodać zakwas . Całość dobrze wyrobić dłońmi.
Pozostawić do wyrastania w blaszce wyłożonej papierem do pieczenia .
Gdy chleb podwoi objętość, rozgrzać piekarnik do temperatury 180 stopni C i piec około jednej godziny.
[Marta Gaik]
Chleb z Ziarnami Gosi
Składniki:
1kg mąki tortowej
½ mąki ze słonecznikiem
20 dkg maki razowej pszennej
2 łyżki soli
3-4 łyżki łuskanego słonecznika
3-4 łyżki pestek dyni
2 łyżki ziarna siemienia lnianego
1 łyżka cukru
10dkg drożdży
1-1,2 litra ciepłej wody
Przygotowanie:
Cukier, drożdże i 600 ml wody zarobić zaczyn i czekać aż wyrośnie. Następnie wszystkie składniki wymieszać, zarobić ciasto i ponownie odstawić do wyrośnięcia. Jak wyrośnie przełożyć do 3 form ,,keksówek” wysmarowanych tłuszczem. Odstawić aż wyrośnie. Piec
w temp. 190 stopni ok ½ godz., potem podnieść temperaturę do 200-210 stopni.
Piec 1 godz. 10 min. Spód ma być dobrze rumiany, nie sugerować się górą.
[Małgorzata Długoń]
Placki z Blachy Nadziewane Marysi
Ciasto:
½ kg maki
400ml kefiru
1 łyżka sody oczyszczonej
1 łyżeczka cukru
1 płaska łyżeczka soli
Farsz:
laska wiejskiej lub innej kiełbasy
1 duża cebula – pokroić drobniutko w kostkę i obsmażyć.
Zarobić ciasto i rozwałkować na grubość ok 0,5cm. Pokroić ciasto w prostokąty nałożyć farsz zlepić i piec na blasze z obu stron. Można przygotować placki również bez nadziewania.
Po upieczeniu smarować masełkiem.
[Maria Skrabacz]
Chleb na Zakwasie Janiny
Zaczyn:
450 g zakwasu (aktywnie pracującego)
750 g mąki (razowa pszenna lub żytnia)
0,75 l zimnej wody
Wymieszać drewnianą łyżką, przykryć lnianą ściereczką i zostawić do wyrośnięcia co najmniej na12 godzin.
Ciasto:
Do zaczynu dodać 750g mąki i ok ¾ szklanki wody, ok 2 łyżeczki soli i 1 szklanki ziaren
(słonecznika, dyni, lnu, czarnuszki- można zmielić). Wyrobić ciasto. Wyłożyć do foremek, przykryć do rośnięcia na ok 2-5 godzin. Wyrośnięte ciasto popryskać wodą i piec 1 godz.
w nagrzanym do 200 C piekarniku.
[Janina Niemczyk]
Pasty i Marynaty
Łęgowski Smalczyk Domowy
Składniki :
½ kg słoniny
½ kg mięsa ugotowanego
20 dkg boczku wędzonego
kawałek kiełbasy wiejskiej
2 jabłka
4 cebule
kilka ząbków czosnku
majeranek
sól pieprz i zioła prowansalskie
Sposób przygotowania:
Słoninę utopić z drobno pokrojonym boczkiem. Mięso i kiełbasę zmielić na grubych oczkach. Cebule posiekać i podsmażyć. Jabłka zetrzeć na tarce o grubych oczkach. Wszystko wrzucić do gorącej utopionej słoniny i dodać przyprawy. Gorące przelać do szklanych miseczek.
[Celina Madejska]
Kiełbasianka
Składniki:
1 kg słoniny
½ kg łopatki
2 szt. cebuli
5 szt. ząbków czosnku
Sól
Pieprz
Przygotowanie:
Słoninę i łopatkę zmielić (każde osobno). Słoninę wrzucamy do garnka i wytapiamy, gdy tłuszcz jest płynny dodajemy pokrojoną w kosteczkę cebulę. Po ok. 10 minutach smażenia do garnka dodać łopatkę.
Smażymy, aż mięso będzie miękkie. Na koniec dodać przeciśnięty przez praskę czosnek. Całość przyprawiamy solą i pieprzem.
Gotowy smalec przelać do słoiczków lub miseczek, czekać aż wystygnie. Przechowywać w lodówce.
[Elżbieta Motyka]
Smalczyk z Fasoli "Piękny Jaś"
Składniki:
2 szklanki ugotowanej lub dwie puszki odsączonej fasoli
2 średniej wielkości cebule
1 ząbek czosnku
10 sztuk śliwek suszonych
4 łyżki oleju rzepakowego
2 listki laurowe
4 ziarna ziela angielskiego
3 goździki
1 łyżeczka suszonego majeranku
1 łyżka sosu sojowego
około pół szklanki wywaru z gotowanej fasoli, lub zalewy z puszki
Sposób przygotowania:
Fasolę zmiksować. Na patelni rozgrzać olej, dodać pokrojoną w kosteczkę cebulę i ząbek czosnku, zrumienić, dodać przyprawy, minutę podgrzać i je usunąć z cebuli.
Śliwy pokroić w kostkę, podsmażyć razem z cebulą, dodać do masy fasolowej i dodać sos sojowy. Wody wlać tyle , aby konsystencja była niezbyt luźna, akurat do posmarowania.
Doprawić solą i pieprzem czarnym. Podawać z pieczywem i ogórkiem kiszonym.
[Bożena Bryk]
Pasztet z Selera
Składniki:
1 kg selera (zetrzeć na grubych oczkach)
2 durze cebule (pokroić przez praskę)
1 margaryna
4 ząbki czosnku
1 szklanka wody
1 szklanka bułki tartej
6 jajek
2 kostki bulionu grzybowego
Sól, pieprz
Wykonanie:
Seler, cebulę, czosnek, margarynę, wodę, i kostki gotować na małym ogniu ok. godziny. Ostudzić, dodać jajka i bułkę. Doprawić do smaku. Przygotowaną masę dać do formy i piec ok. 1,5 godziny.
[Anna Jaworska]
Marynata do Ryb Smażonych
Składniki:
3 szklanki wody
1 szklanka octu
0,5 szklanki cukru
1 łyżeczka soli
ziele angielskie
liść laurowy
Całość gotować 3 minuty.
Sposób przygotowania:
Ryby panierujemy i smażymy. Gdy zalewa i ryby będą zimne należy układać je na przemian, razem z cebulą. Zalać zalewą. Pozostawić na 3-4 dni.
[Zofia Śmietana]
Domowy Smalczyk z Jabłkiem i Cebulką
(duża porcja ok. 8 słoiczków 0,5 litrowych)
Składniki:
2 kg słoniny wieprzowej
1 kg mięsa zmielonego (np. łopatki)
0,5 kg wędzonego boczku (niekoniecznie)
4 łyżki mleka
3 ząbki czosnku
2 jabłka
3 średnie cebule
opakowanie majeranku
sól, pieprz vegeta
Sposób wykonania:
Słoninę należy pokroić w kosteczkę, a następnie trzeba ją smażyć w wysokim rondlu, często mieszając. Po kilkunastu minutach dodajemy mleko. Słonina musi być zarumieniona na skwarki. Jednocześnie na patelni smażymy mięso mielone i doprawiamy je solą, vegetą i dużą ilością pieprzu. Po usmażeniu mięsa dokładamy je do słoniny.
Jeśli chcemy przygotować wersję z wędzonym boczkiem, należy go pokroić w kosteczkę i usmażyć na osobnej patelni, tak aby powstały skwarki, następnie dodajemy je do słoniny.
Całość smażymy na średnim ogniu jeszcze około 40 minut. W trym czasie trzeba pokroić w kostkę cebulę i zarumienić ją na patelni z odrobiną oleju. Nie można dopuścić do przypalenia cebuli, gdyż będzie gorzka. Cebulę dodajemy do rondla ze smalczykiem. Dodajemy starte na tarce obrane jabłka i przeciśnięty przez praskę czosnek. Całość należy mieszać tak, aby nie dopuścić do przypalenia. Po wrzuceniu jabłek całość utrzymujemy na ogniu jeszcze około 20 minut. Pod koniec dodajemy całe opakowanie majeranku.
Smalczyk wlewamy do umytych i wyparzonych w piekarniku słoików, następnie zakręcamy je i odwracamy do góry dnem. Kiedy smalczyk zaczyna tężeć słoiczki odwracamy. Przechowujemy w lodówce. Przygotowanie smalczyku jest dosyć czasochłonne, ale możemy go przechowywać w lodowce od 2 do 3 tygodni. Najlepiej smakuje z kromką wiejskiego chleba i ogórkiem kiszonym.
[Koło Gospodyń Wiejskich w Chorążcu]
Z Domowej Spiżarni
Śliwki w Occie
Składniki:
5kg śliwek węgierek
2 kg cukru
½ szklanki octu + 1 szklanka wody
8 goździków
cynamon
8 ziela angielskiego
6 liści laurowych
Przygotowanie:
Śliwki umyć i nakłuć wykałaczką w kilku miejscach. Zalać gorącą zalewą. Proces powtarzać, aż śliwki się zmarszczą (nawet tydzień). Co dzień zlewać zalewą, zagotować i powtórnie zalać śliwki.
[Marzena Musiał]
Gruszki w Syropie
Składniki:
2 kilogramy gruszek (twardych, nie dojrzałych)
2 litry wody
1 łyżka kwasku cytrynowego
1 szklanka cukru
4-5 goździków
Przygotowanie:
Gruszki obieramy i wykrawamy gniazda nasienne, kroimy na ćwiartki.
Zalewamy dwoma litrami wody i dodajemy kwasek cytrynowy. Pozostawiamy na 2 godziny. Po tym czasie wyjmujemy gruszki. Gotujemy 2 szklanki wody, w której moczyły się gruszki z jedną szklanką cukru. Na gotujący syrop wkładamy części gruszek i dodajemy goździki. Wszystko razem gotujemy ok. 10-15 minut, aż gruszki będą szkliste. Owoce ciasno układamy w słoikach i zalewamy gorącym syropem. Pasteryzujemy 25-30 minut.
Gruszki polecam do ciast, deserów, lodów i sałatek owocowych.
Babcina Marmolada z Jabłek
3 kg jabłek
1 kg cukru
Przygotowanie:
Jabłka obieramy , kroimy na mniejsze części , zasypujemy cukrem na noc.
Całość gotujemy i mieszamy co jakiś czas , aż do rozparzenia jabłek . Gorącą marmoladę wkładamy do słoików. Dodatkowo można jeszcze za pasteryzować.
Marmolada nadaje się do ciast , deserów i makaronów.
[Zofia Śmietana]
Sałatka z Ogrórków i Papryki w Zalewie z Delikatu do Mięs
Składniki:
4 kilogramy ogórków ze skórką
1/2 kilograma cebuli
4 papryki żółte
4 papryki czerwone
1 średni seler – korzeń
delikat do mięs ( czerwony )
olej
Ogórki pokroić w paski – ósemki , paprykę w paski , cebulę w krążki , a seler zetrzeć na drobnej tarce.
Zalewa:
4 1/2 szklanki wody
4 1/2 szklanki octu
3 1/2 szklanki cukru
Solanka:
9 szklanek wody
1 szklanka soli
Solankę zagotować, ostudzić dodać pokrojone ogórki i pozostawić na 3 godziny.
Wszystkie składniki łączymy razem. Na dno słoika litrowego wsypujemy po 1i 1/2 łyżki delikatu (do mniejszych słoików po mniej przyprawy). Dolewamy po trochę zalewy, żeby przyprawa lepiej się rozpuściła. Do tak przygotowanych słoików wkładamy ogórki, paprykę, cebulę i seler. Zalewamy gorącą zalewą, a na wierzch każdego słoika dodajemy 1 łyżkę oleju. Pasteryzujemy 5-10 minut.
Patisony Konserwowe
Zalewa:
3 3/4 szklanki wody
1 szklanka octu
1 szklanka cukru
1 łyżka soli
ziele angielskie kilka ziaren
liść laurowy kilka sztuk
Wszystkie składniki gotujemy razem , pozostawiamy do ostygnięcia.
Patisony myjemy i odcinamy ogonki oraz końcówki po kwitnieniu.
Do słoików dodajemy obrany czosnek (2-3 ząbki) , kwiat kopru , obrany chrzan (2-3 kawałeczki ) , gorczycę (ok. 0,5 łyżeczki). Do tak przygotowanych słoików wkładamy ciasno patisony, zalewamy zalewą i pasteryzujemy przez ok. 20-30 minut.
Zalewa nadaje się do ogórków konserwowych , papryki oraz sałatki szwedzkiej.
Sałatka z Zielonych Pomidorów
5 kilogramów pomidorów zielonych
0,5 kilograma cebuli
Pomidory i cebulę kroimy w plastry , nasalamy na noc.
Zalewa:
3 szklanki octu
0,5 kg cukru
liście laurowe
ziele angielskie
gorczyca
Wszystkie składniki z zalewy zagotować.
Do gotowej zalewy dodajemy cebulę i pomidory razem z wodą którą wytrąciły. Przez godzinę pozostawiamy składniki razem, po czym wkładamy do słoików mocno upychając. Pasteryzujemy 15-20 minut.
[Justyna Madej]
Pasta Paprykowo Pomidorowa
Składniki:
1 kilogram papryki
25 dekagramów pomidorów
25 dekagramów cebuli
5 dekagramów cukru
1/4 szklanki oliwy
1/4 szklanki octu 10%
sól
pieprz
Oczyszczoną i umytą paprykę oraz pomidory i cebulę zmielić w maszynce o drobnych oczkach. Po zmieleniu dodać do garnka oliwę, cukier, ocet i resztę przypraw do smaku. Gotować na dużym ogniu przez ok. 20 minut, ciągle mieszając. Gorącą pastę nakładać do słoików i pasteryzować 15 minut.
Doskonała do sosów, wędlin, mięs, serów, sałatek i kanapek.
[Justyna Madej]
Sos do Spaghetti i Innych Makaronów
1 kilogram czerwonej papryki
1 kilogram cebuli
3 kilogramy cukinii ze skórką
Składniki pokroić w kostkę, dodać 2 łyżki soli, wymieszać i pozostawić na noc.
Zalewa:
1 kilogram cukru
1 1/2 szklanki octu
Do gotującej zalewy dodać odcedzone z wody warzywa i gotować 20 minut.
Po tym czasie do warzyw dodać:
1 łyżka papryki słodkiej
2 łyżki przyprawy do spaghetti np. fix
1 łyżka bazylii
4 małe przeciery lub przecier z własnych pomidorów o gramaturze 720-750 gram
1/2 łyżeczki ostrej papryki
1 łyżeczka curry
pieprz do smaku
Wszystko razem gotować 10 minut. Gorące wkładać do słoików i pasteryzować jeszcze 10-15 minut.
Sos można zblendować po wyciągnięciu ze słoika jeżeli ktoś nie preferuje cząstek warzyw.
Po przesmażeniu mięsa mielonego dodajemy sos ze słoika, ugotowany makaron spaghetti i mamy gotowy obiad.
[Justyna Madej]
Nalewka Śliwkowa
Składniki:
1 kg śliwek
½ litra spirytusu min. 65%
½ litra wódki czystej
Przygotowanie:
Śliwki przekroić na połówki, wyjąć pestki.
Włożyć do słoika i zalać alkoholem owoce.
Odstawić na kilka miesięcy.
Pozostałe po odcedzeniu owoce wykorzystać do deserów.
[Renata Szczebak]
Nalewka Malinowa
Składniki:
1kg malin
½ litra spirytusu min 65%
½ litra ginu i ½ litra wódki czystej
Maliny wrzucić do dużego słoika zalać alkoholem.
Przez kilka dni lekko poruszać i odstawić na kilka miesięcy.
Pyszna i klarowna. Maliny wykorzystać do deserów.
[Renata Szczebak]